Voorstel PFAS-verbod gepubliceerd

Op 7 februari heeft ECHA – het Europees agentschap voor chemicaliën – het voorstel voor verbod van PFAS-stoffen, een zogenaamd ‘restrictievoorstel’, gepubliceerd. Dat voorstel was een paar weken geleden naar ECHA gestuurd door de vijf landen die het voorstel hebben geschreven. Het gaat om Nederland, Duitsland, Noorwegen, Zweden en Denemarken. Dit is een eerste opzet, waar nog het een en ander aan zal veranderen.
Lees hier het originele bericht van ECHA.

Het doel van het voorstel is een reductie van de uitstoot van PFAS, om gezondheidsrisico’s te beperken. PFAS zijn stoffen die moeilijk zijn af te breken en daarom lang aanwezig blijven in de natuur. Volgens de landen die het voorstel hebben ingediend komt er de komende 30 jaar 4,4 miljoen ton PFAS vrij, als er geen actie wordt ondernomen.

Veel – maar niet alle – f-gassen vallen in de groep PFAS. Over koudemiddelen staat onder meer het volgende in het voorstel: (Let op: dit is een voorstel, waar nog dingen aan kunnen en zullen veranderen.)

  • R-32 valt niet onder dit voorstel, omdat het niet valt binnen de definitie van PFAS.
  • De volgende f-gassen (en blends waar ze in zitten) wel: 134a, 125, 1132a, 1234yf, 1234ze(E), 1336mzz(E en Z), 1224yd, 1224yd(Z), 1233zd(E).
    • Enkele voorbeelden van blends waar ze in zitten: 407A(,C,E,F,H), 410A, 449A. Deze blends vallen dus ook onder een toekomstig verbod.

Alternatieve oplossingen

In het voorstel staat dat er voor verreweg de meeste toepassingen alternatieven zijn voor de koudemiddelen die in de PFAS-groep zitten. Voor de volgende drie toepassingen zijn er geen goede alternatieven:

  • Koudemiddelen gebruikt in toepassingen onder -50C.
  • Koudemiddelen gebruikt in laboratoria en meetapparatuur (vanwege veiligheid).
  • Koudemiddelen gebruikt in gekoelde centrifuges, zoals gebruikt in medische laboratoria.

Het ligt dus voor de hand dat f-gassen voor deze toepassingen wel gebruikt blijven worden.

Het is nog niet bepaald hoe een verbod er precies uit komt te zien. Twee opties die worden geschetst zijn:

  1. Een totaalverbod, met een transitieperiode van 18 maanden nadat het verbod ingaat;
  2. Een verbod met uitzonderingen: bepaalde stoffen mogen bijvoorbeeld nog 5 jaar of 12 jaar worden gebruikt, omdat er voor deze stoffen geen veilige alternatieven zijn.

Definitief voorstel

Nu dat het voorstel is gepubliceerd, begint ECHA zelf een evaluatie om te zien of het voorstel volgens hen wetenschappelijk en juridisch goed in elkaar zit. Vanaf half maart is er een periode (zes maanden) van openbare raadpleging, waarbij iedereen aanvullende informatie en commentaar op het voorstel kan insturen. Nadat al die informatie is verwerkt, stelt ECHA een wetenschappelijk advies op over het voorstel. Daarna maakt de Europese Commissie een definitief voorstel, waar de lidstaten van de EU (waaronder Nederland) over zullen stemmen. Volgens het huidige schema is dat in de loop van 2025. NVKL houdt je uiteraard op de hoogte van ontwikkelingen op het gebied van dit voorstel en de gevolgen voor onze branche.